Standardy Ochrony Małoletnich w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 7 w Lublinie

Zasadą obowiązującą pracowników Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 7 w Lublinie jest podejmowanie działań mających na celu ochronę godności dziecka i poszanowanie jego praw. Każdy pracownik zobowiązany jest dbać o prawidłowy rozwój dzieci i przestrzegać zarządzeń i procedur określonych w niniejszym dokumencie. Pracownik szkoły, realizując te cele, działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji.

Rozdział 1

Informacje ogólne

Standardy Ochrony Małoletnich w szkole mają na celu stworzenie bezpiecznego środowiska i ochronę dzieci przed krzywdzeniem. Dokument wyznacza zasady, procedury oraz obowiązki wszystkich pracowników szkoły w zakresie ochrony dzieci.

⸹ 1.1. Zasady ogólne

1. Zasadą wymaganą od personelu w szkole jest działanie dla dobra małoletniego i w jego najlepszym interesie.
2. Personel szkoły traktuje małoletniego z szacunkiem i uwzględnieniem jego potrzeb i godności.
3. Personel szkoły działa w ramach obowiązującego prawa, przepisów wewnętrznych instytucji oraz swoich kompetencji.
4. Niedopuszczalne jest podejmowanie jakichkolwiek czynności niedozwolonych określonych w niniejszej procedurze oraz w jakiejkolwiek formie.
5. Zasady bezpiecznych relacji personelu z małoletnimi obowiązują wszystkich pracowników szkoły, wolontariuszy i stażystów.
6. Personel szkoły obowiązany jest do utrzymywania profesjonalnej relacji z małoletnimi oraz działania w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji własnych zachowań.

Rozdział 2

Zasady zapewniające bezpieczne relacje między małoletnimi, a personelem, a w szczególności zachowania niedozwolone

Szkoła zapewnia bezpieczeństwo małoletnich, wprowadzając działania prewencyjne oraz reagując na sytuacje stanowiące zagrożenie. Pracownicy są zobowiązani do reagowania na wszelkie sygnały o krzywdzeniu oraz przestrzegania przyjętych standardów i procedur.

⸹ 2.1. Zasady komunikacji z małoletnim

1. W komunikacji z małoletnim należy zachować szacunek i cierpliwość.
2. Nie wolno zawstydzać, upokarzać, lekceważyć i obrażać małoletniego.
3. Nie należy krzyczeć na małoletniego w sytuacji innej niż wynikającej z zagrożenia bezpieczeństwa małoletniego lub innych osób.
4. Nie wolno ujawniać informacji wrażliwych dotyczących małoletniego wobec osób nieuprawnionych; obejmuje to wizerunek małoletniego, informacje o jego sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej i prawnej.
5. Nie wolno zachowywać się w obecności małoletniego w sposób niestosowny; obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów, żartów oraz czynienie niestosownych uwag.
6. Nie jest dozwolone utrwalanie wizerunku małoletniego dla celów prywatnych poprzez filmowanie, nagrywanie głosu, fotografowanie.
7. Nie jest dozwolone proponowanie małoletniemu alkoholu, wyrobów tytoniowych, nielegalnych substancji, jak również używanie ich w obecności małoletniego.
8. Nie jest dozwolone nawiązywanie z małoletnimi jakichkolwiek relacji romantycznych lub seksualnych.
9. Nie jest dozwolone utrzymywanie kontaktów towarzyskich z małoletnimi uczęszczającymi do szkoły za pośrednictwem portali społecznościowych i zewnętrznych aplikacji.
10. Niedopuszczalne jest każde przemocowe działanie wobec małoletniego.
11. Nie wolno w jakikolwiek sposób naruszać integralności fizycznej małoletniego.
12. Nie wolno dotykać małoletniego w sposób, który może być uznany za nieprzyzwoity lub niestosowny.
13. Kontakt fizyczny z małoletnim nigdy nie może być niejawny bądź ukrywany, wiązać się z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy.
14. W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych wobec małoletniego, należy unikać innego niż niezbędnego kontaktu fizycznego z małoletnim.
15. Przy podejmowaniu kontaktu z małoletnim z niepełnosprawnością lub specjalnymi potrzebami edukacyjnymi należy zadbać o to, aby w miarę możliwości w każdej z czynności pielęgnacyjnych i higienicznych asystowała inna osoba z instytucji.

Rozdział 3

Zasady i procedury podejmowania interwencji w sytuacji podejrzenia krzywdzenia lub posiadania informacji o krzywdzeniu małoletniego.

Każdy pracownik szkoły ma obowiązek działać zgodnie z przyjętymi standardami ochrony dzieci. W przypadku podejrzenia krzywdzenia małoletnich, pracownik powinien natychmiast poinformować dyrektora szkoły. Osoba odpowiedzialna (dyrektor lub upoważniony pracownik) jest zobowiązana do przeprowadzania szkoleń dla personelu w zakresie ochrony małoletnich, w tym rozpoznawania symptomów krzywdzenia oraz znajomości procedur interwencyjnych.

⸹ 3.1. Rozpoznawanie i reagowanie na czynniki ryzyka krzywdzenia małoletniego

1. Pracownicy szkoły i personel zwracają szczególną uwagę na występowanie sygnałów świadczących o krzywdzeniu, w szczególności o możliwości popełnienia przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletniego, wskazane w ustawie z dn.6 czerwca 1997r. Kodeks karny w następujących regulacjach:

• Art. 197. Zgwałcenie i wymuszenie czynności seksualnej;
• Art. 198. Seksualne wykorzystanie niepoczytalności lub bezradności;
• Art. 199. Seksualne wykorzystanie stosunku zależności lub krytycznego położenia;
• Art. 200. Seksualne wykorzystanie małoletniego;
• Art. 200a. Elektroniczna korupcja seksualna małoletniego;
• Art. 200b. Propagowanie pedofilii;
• Art. 202. Publiczne prezentowanie treści pornograficznych;
• Art. 203. Zmuszenie do uprawiania prostytucji;
• Art. 204. Stręczycielstwo, sutenerstwo i kuplerstwo.

2. Zgodnie z art. 304 z ustawy z dnia 6 czerwca 1997r. Kodeks postępowania karnego instytucje państwowe i samorządowe, są zobowiązane niezwłocznie zawiadomić o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu prokuraturę lub policję.
3. Pracownicy szkoły powinni zwrócić uwagę na następujące zachowania:

1. małoletni ma widoczne obrażenia ciała
2. podawane wyjaśnienia przez małoletniego wydają się niewiarygodne
3. pojawia się niechęć przed udziałem w lekcjach wychowania fizycznego
4. małoletni boi się rodzica lub opiekuna
5. małoletni jest bierny, wycofany, przestraszony
6. nastąpiła nagła i wyraźna zmiana zachowania małoletniego

⸹ 3.2. Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego w środowisku domowym

1. W przypadku podejrzenia przez pracownika szkoły, że małoletni jest krzywdzony przekazuje on informacje dyrektorowi szkoły i sporządza kartę interwencji ( załącznik nr 2).
2. Pracownik szkoły przeprowadza rozmowę ze skrzywdzonym małoletnim w obecności drugiego pracownika pedagogicznego.
3. Po uzyskaniu informacji o krzywdzeniu małoletniego, pracownik ma obowiązek wezwać pogotowie, jeśli wystąpiło poważne uszkodzenie ciała.
4.  Dyrektor szkoły organizuje spotkanie z rodzicami i opiekunami prawnymi małoletniego. W spotkaniu uczestniczy psycholog, pedagog szkolny oraz wychowawca klasy.
5. W trakcie rozmowy rodzice zostają poinformowani o możliwościach objęcia ich środowiska domowego wsparciem oraz o obowiązku zgłoszenia przez szkołę podejrzenia krzywdzenia małoletniego do odpowiedniej instytucji ( wszczęcie procedury „Niebieskiej Karty” załącznik nr 2 ).
6. Psycholog i pedagog wraz ze specjalistami szkolnymi opracowują plan pomocy małoletniemu (załącznik nr 5).
7. Plan pomocy jest przedstawiony rodzicom lub opiekunom prawnym.
8. Plan pomocy uwzględnia sytuację małoletnich z niepełnosprawnościami oraz małoletnich ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

⸹ 3.3. Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego przez pracownika lub pozostały personel szkoły

1. Osoba posiadająca informację na temat krzywdzenia małoletniego przez pracownika szkoły ma obowiązek poinformowania o tym fakcie dyrektora szkoły i sporządzenia notatki służbowej.
2. Dyrektor szkoły organizuje spotkanie z pracownikiem, psychologiem i pedagogiem oraz wychowawcą małoletniego.
3. Przebieg spotkania i podjęte ustalenia są udokumentowane w formie karty interwencji ( załącznik nr 3).
4. W przypadku zasadności podejrzeń co do krzywdzenia małoletniego przez pracownika szkoły dyrektor szkoły informuje o zdarzeniu rodziców lub opiekunów małoletniego oraz odpowiednie instytucje.
5. Psycholog wraz z innymi specjalistami pracującymi w szkole opracowuje plan pomocy małoletniemu.
6. Plan pomocy jest przedstawiony rodzicom lub opiekunom małoletniego z zaleceniem współpracy przy jego realizacji ( załącznik nr 3).
7. Wobec pracownika w stosunku do którego zachodzi zasadność podejrzenia popełnienia przestępstwa podejmuje się kroki zgodne z Kodeksem Pracy oraz innymi przepisami prawa.
8. Wszyscy pracownicy szkoły i inne osoby, które w związku z pełnionymi obowiązkami służbowymi uzyskali informację o krzywdzeniu małoletniego są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, włączając informacje przekazywane instytucjom w ramach działań interwencyjnych.

⸹ 3.4. Procedura postępowania w przypadku krzywdzenia małoletniego w związku z agresją i przemocą rówieśniczą

1. W przypadku uzyskania przez rówieśnika, pracownika szkoły informacji o krzywdzeniu małoletniego pracownik lub pozostały personel szkoły informuje dyrektora i sporządza kartę interwencji (załącznik nr 2).
2. Pracownik pedagogiczny szkoły, który uzyskał informację o krzywdzeniu małoletniego przeprowadza z nim rozmowę w obecności drugiego pracownika pedagogicznego.
3. Nauczyciel będący świadkiem agresywnego zachowania jest zobowiązany do natychmiastowej słownej reakcji, odizolowania od grupy małoletniego zachowującego się agresywnie, wezwania w razie potrzeby pomocy osoby z personelu oraz zabezpieczenia pomocy małoletniemu doznającemu przemocy oraz pozostałych małoletnich.
4. O udziale uczniów w zajściu, uzyskanych wyjaśnieniach i podjętych przez szkołę krokach poinformowani są rodzice niezwłocznie.
5. Przebieg interwencji, rozmowy oraz podjęte ustalenia są udokumentowane w formie karty interwencji (załącznik nr 2).
6. W wypadku braku poprawy w zachowaniu małoletniego wychowawca zwraca się z pisemną prośbą o zgłoszenie się rodzica do szkoły.
7. W sytuacji, gdy małoletni w dalszym ciągu stwarza zagrożenie dla innych uczniów, wychowawca w porozumieniu z dyrektorem szkoły kieruje wniosek do Sądu Rejonowego, Wydziału Rodzinnego i Nieletnich o zastosowanie środka wychowawczego zapobiegającego demoralizacji małoletniego.

Rozdział 4

Procedury i osoby odpowiedzialne za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego, zawiadomienie sądu opiekuńczego oraz osoby odpowiedzialne za wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty”.

⸹ 4.1. Składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę małoletniego oraz zawiadomienie sądu opiekuńczego

1. W przypadku podejrzenia popełnienia przestępstwa wobec małoletniego dyrektor szkoły składa zawiadomienie na policję lub do prokuratury.
2. Dyrektor do chwili przybycia organu powołanego do ścigania przestępstw podejmuje niezbędne czynności mające na celu zabezpieczenie śladów i dowodów przestępstwa, jeśli miało one miejsce na terenie szkoły.
3. W przypadku zagrożenia dobra dziecka dyrektor zawiadamia sąd opiekuńczy, dokonuje opisu zdarzenia uzasadniającego wszczęcie postępowania z urzędu (załącznik nr 5).
4. W sytuacji zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa na szkodę małoletniego równolegle informuje się rodziców bądź prawnych opiekunów małoletniego.
5. Dyrektor szkoły składając zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do sądu opiekuńczego na szkodę małoletniego kieruje się zawsze dobrem małoletniego.

⸹ 4.2. Wszczynanie procedury „Niebieskiej Karty”

Procedura „Niebieskiej Karty” jest wdrażana w szkole, aby chronić dzieci, które mogą doświadczać przemocy domowej lub innych form krzywdzenia. Proces ten ma na celu wczesne rozpoznanie zagrożenia, wsparcie dziecka oraz skoordynowanie działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa małoletniemu. W szkole odpowiedzialność za prowadzenie „Niebieskiej Karty” spoczywa na dyrektorze lub innym wyznaczonym pracowniku, takim jak pedagog lub psycholog.

1. Wszczęcie procedury następuje z chwilą wypełnienia formularza „Niebieska Karta A” w przypadku podejrzenia stosowania przemocy domowej.
2. Osoba wszczynająca procedurę podejmuje interwencję mającą na celu zapewnienie bezpieczeństwa osobie doznającej przemocy domowej.
3. Przy podejrzeniu stosowania przemocy domowej na szkodę małoletniego działania proceduralne przeprowadza się w obecności rodziców lub opiekunów prawnych.
4. Działania z udziałem małoletnich są prowadzone w obecności psychologa i pedagoga.
5. Po wypełnieniu formularza „Niebieska karta A” osobie doznającej przemocy domowej lub jej rodzicom lub prawnym opiekunom przekazuje się formularz „Niebieska Karta B”.
6. Wypełniony formularz ”Niebieska Karta A” w ciągu 5 dni trafia do zespołu interdyscyplinarnego.
7. Pracownik pedagogiczny szkoły może zostać wytypowany przez dyrektora szkoły do pracy w grupie diagnostycznej i pomocowej.

Rozdział 5

Zasady przeglądu i aktualizacji standardów

1. Standardy są przeglądane corocznie przy pomocy ankiety oraz każdorazowo w sytuacji zmiany przepisów prawa lub wystąpienia incydentu związanego z krzywdzeniem dziecka.
2. Przeglądu dokonuje dyrektor lub osoba przez niego upoważniona, a w przypadku konieczności aktualizacji, nowe standardy są zatwierdzane przez dyrektora szkoły i wprowadzane zarządzeniem.
3. W przypadku niespełniania przez Standardy Ochrony Małoletnich wymagań określonych w przepisach dokonuje się aktualizacji standardów.
4. W przypadku aktualizacji standardów przygotowany projekt jest przyjmowany przez dyrektora szkoły w drodze rozporządzenia.

Rozdział 6

Zakres kompetencji osoby odpowiedzialnej za przygotowanie personelu placówki lub organizatora do stosowania standardów

1. Przed nawiązaniem z osobą stosunku pracy lub przed dopuszczeniem osoby do innej działalności związanej z wychowaniem, edukacją dyrektor szkoły uzyskuje informacje czy dane tej osoby są zamieszczone w Rejestrze z dostępem ograniczonym lub Rejestrze osób, w stosunku do których Państwowa Komisja do spraw przeciwdziałania wykorzystaniu seksualnemu małoletnich poniżej 15 lat wydała postanowienie o wpisie w Rejestrze.
2. Dyrektor szkoły, odpowiedzialny za przygotowanie personelu do stosowania standardów ochrony małoletnich, może upoważnić osobę z co najmniej 5-letnim doświadczeniem w pracy z dziećmi, która posiada wiedzę z zakresu ochrony małoletnich, do przeprowadzania szkoleń.
3. Pracownicy są szkoleni w zakresie rozpoznawania symptomów krzywdzenia, procedur interwencyjnych, odpowiedzialności prawnej oraz stosowania procedury „Niebieskiej Karty”. Szkolenia odbywają się raz w roku, a nowo zatrudnieni pracownicy przechodzą szkolenie w ciągu pierwszego tygodnia pracy.

Rozdział 7

Zasady i sposób udostępniania rodzicom oraz małoletnim standardów do zaznajomienia się z nimi i ich stosowania

1. Standardy Ochrony Małoletnich są udostępniane rodzicom oraz małoletnim za pośrednictwem strony internetowej szkoły.
2. Rodzice mogą również otrzymać wersję papierową dokumentu, który jest dostępny u psychologa lub pedagoga szkolnego.
3. W widocznych miejscach na terenie szkoły znajdują się pełne oraz skrócone wersje standardów.
4. Dla młodszych dzieci przygotowano wersję obrazkową dostępną w widocznym miejscu szkoły.

Rozdział 8

Sposób dokumentowania i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletnich

1. Każde zgłoszenie lub ujawnienie zdarzenia zagrażającego dobru dziecka jest odnotowywane w ewidencji zdarzeń zagrażających małoletnim.
2. Dokumenty dotyczące incydentów są przechowywane w teczkach indywidualnych uczniów lub w aktach pracowników, w zależności od rodzaju zdarzenia.
3. Wpis w ewidencji automatycznie uruchamia procedurę przeglądu standardów i w razie potrzeby ich aktualizacji.

Rozdział 9

Zasady korzystania z urządzeń elektronicznych i ochrony przed zagrożeniami w Internecie

1. Szkoła zapewnia bezpieczny dostęp do Internetu poprzez instalację i aktualizację oprogramowania zabezpieczającego.
2. Pracownicy informują uczniów o zasadach bezpieczeństwa w sieci, w tym o unikania podawania danych osobowych, ograniczaniu czasu spędzanego online oraz zgłaszaniu niepokojących treści dorosłym.
3. Szkoła organizuje także warsztaty dotyczące bezpiecznego korzystania z Internetu oraz udostępnia materiały edukacyjne w miejscach dostępu do sieci.
4. Osobą odpowiedzialną za bezpieczeństwo w sieci w szkole jest dyrektor szkoły.

Rozdział 10

Zapisy końcowe

1. Standardy Ochrony Małoletnich wchodzą w życie z dniem ich ogłoszenia .
2. Standardy są udostępniane wszystkim pracownikom, uczniom i ich opiekunom.
3. Rodzice są informowani o ich dostępności drogą elektroniczną oraz podczas zebrań.